MAK DANIŞMANLIK SONUÇ DEĞERLENDİRMESİ

MAK DANIŞMANLIK SONUÇ DEĞERLENDİRMESİ

Mak Danışmanlık olarak 54.000 denek ile yaptığımız yerel seçim anketi sonuçlarını basın yolu ile kamuoyunda paylaşmıştık. Bu çalışmamızın sonuç değerlendirmesi şöyledir…
Yaptığımız bu önemli çalışma sırasında karşılaştığımız önemli ayrıntıları şöyle özetliyebiliriz:
1. Bugün itibarıyla ortaya çıkan bu tabloyu değiştirebilecek en önemli parametre; kurulduğu günden bugüne ak parti’ye ciddi destek veren cemaatlerle yaşanabilecek sorunsal bir durum olarak görülmektedir.
Bu cemaatlerin 10 yıl öncesinde, özellikle yerel seçim süreçlerinde kendi tabanlarına söyledikleri ve ak parti’ye kadar genel teamül haline gelmiş olan “bulunduğunuz il ya da ilçe de size en yakın bulduğunuz adaya parti ayırımı yapmadan destek verebilirsiniz” tavrı, son on yılda % 90 ları bulan bir oranda ak parti’ye odaklanmışken, özellikle bu seçim sürecinde tekrar eski yaklaşımlara dönme ihtimali, dolayısıyla yerel seçimlerde sevenlerini ve tabiilerini serbest bırakma eğilimleri, sabit oyları sınırlı olsa bile, kapsama oyları tüm dengeleri değiştirecek yoğunlukta olan bu yapıların tavırları bizim ve diğer tüm anket firmalarının çalışmalarında ortaya çıkan sonuçları ters yüz edebilecektir.

2. Seçmenin yerel yöneticilerden en ciddi şikayet konusu; yerel siyasetcilere ulaşamama ve ulaşıldığında da gerekli ilgiyi görememektir. Bu konuda en ciddi şikayet iktidar belediyelerine yöneliktir. Yerel yöneticilerden şikayet konusu olan ulaşılamama ve ulaşıldığında da ilgi görmeme konusunda muhalefet partileri de iyi sınav veremiyor. Partilerinin oyundan öte kişisel oyu olan başkanların vatandaştaki başarı karşılığı ulaşılabilir oluşları olarak görülmektedir.

3. Bir önceki seçime il belediyesi olarak girilen ama bu dönemde büyükşehir yapılan vilayetlerde başta istihdam olmak üzere, belediye hizmetlerinin daha iyi olacağı yönünde beklenti var. Bu beklenti ile birlikte yeni büyükşehir yapılan bu illerde iktidar partisi (ak parti) yönüne %3-4 puanlık artı sağladığı gözlemlenmiştir.


4. Büyükşehir yasasıyla birlikte belde özelliğini yitiren yerlerde de tam tersi tepkiler görülmektedir. Özellikle side, çandarlı, belek gibi turizm endeksli beldelerin kapanan belediyeleri dolayısıyla iktidara karşı bir tavır olduğu gözlemlenmektedir.

5. Denekler yerel yöneticilerden sosyal projelere daha çok eğilmelerini, asli işlerini de ihmal etmemelerini istiyor.

6. Hızlı şehirleşmenin izdüşümü olarak, köy kültüründen ve kırsal hayattan şehir hayatına adapte zorlukları ankette dikkat çekiyor. Şehir yaşamındaki mutsuzluk park, sayfiye yeri, dinlence alanları vs. İhtiyacını önemli hale getiriyor. Ancak bu konu özellikle büyükşehirlerde karşılanamıyor.

7. Geçmiş belediye seçimlerinde; doğu ve güneydoğu’daki ideolojik belediye başkanı belirleme gerekcesi, başlayan çözüm süreciyle, önümüzdeki seçimde belediye başkanı tercihlerinde; belediye hizmetlerinin ve projelerin yerini alacağı görülmektedir.

8. İktidar partisi’nin 3 dönem vekillik yapmış kişilerin vekil olamayacı kararı, pek çok vilayette 3 dönemi dolan bölge vekilinin aday olacağı iddiasıyla dengeleri değiştirebilir. Ancak bu vekillikteki başarının belediyede de olacağı anlamına gelmeyebilir. Bu anlamda deneklerin kafası karışık.

9. Bazı basın kuruluşlarının iddia ettiği gibi çözüm süreci yerel seçimlerde bdp’ye değil tam tersi ak parti’ye yansıyacak gibi görülmektedir. Bugünkü tablo itibarıyla doğu ve güneydoğu da bdp kan kaybederken oy oranında ciddi bir düşüşün olmaması büyükşehirlerde bdp’nin az da olsa oyunun arttıgını anacak genele bakıldığında yerinde saydığı görülmektedir.

10. Chp üst yönetimindeki karmaşa ve ağırlığı hissedilmeyen lider yapısı, tabanda aday belirleme kavgasını hızlandırıyor. Ak parti’de yaşanan bütünlük tabana artı, chp’de gözlemlenen kargaşa tabana eksi olarak yansıyor.

11. Yerel seçimlerde türkiye geneli oy oranları, genel seçime göre en az 4-5 puan farklılık yansıtır. Mesela; genel seçim anlamında bizim anketimizde %50-52 bantındaki ak parti, yerel seçimlerde %46-48 bantında görülmektedir. Bunun sebebi küçük partilerin ve en önemlisi de seçim kazanma ihtimali olmasada bazı adayların yakınlarının, yakınları olan adaydan yana tercihleridir. Bu durum yüzdelik oyda ak partiyi %2-3, chp’yi 1-2, mhp ve bdp’yi de %1 kadar etkileyebilir.

12. Yerel seçim dengesini değiştirecek faktörlerden biri de mhp-chp yakınlaşması… ancak bu durumda zannedilenin aksine iki partinin aynı adaya oy verme çalışması yüzde yüz değil, en iyi ihtimalle % 70 olumlu sonuçlanabilir. Ancak bu durumda %30 civarında oy üçüncü bir partiye kanalize olabilmektedir.

13. Gezi parkı eylemlerinin; ak parti’nin lideri r. Tayyib Erdoğan’ı hedef aldığının kesinleşmesi, bu eylemlerin toplumda oluşturduğu infial, bu eylemlerin yurtdışı ve yurt içi bağlantıları, kamu mallarının zarar görmesi… vs. Ak parti’de ciddi kenetlenmeye sebep olduğu gibi özellikle milliyetci muhafazakâr oyların iktidar partisinde daha yoğun toplanmasını netice vermiştir.
Gezi parkı eylemleri en çok chp’ yi; her ne kadar “biz kurumsal kimlikle olaylara katılmadık” deselerde, milletvekilleri başta olmak üzere chp teşkilatlarının olaylarla özdeş görüntüsü vatandaş nazarında chp’ yi zorda bırakmaktadır. Mak danışmanlık olarak yaptığımız bu çalışma gezi parkı eylemlerinin sonuçlarının oya yansıması anlamında halen erken bir analiz olsa da chp’nin en az %5 lik oy kaybının ipuçlarını vermektedir.