Marmara Denizi'nde gözlenen ve sudaki doğal yaşamı olduğu gibi balıkçılığı ve turizmi de baltalayan müsilaj sorunu ile ilgili olarak 22 ve 23. Dönem CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel'in Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na gönderdiği mektuba verilen cevapta, 22 maddeden oluşan "Marmara Denizi Eylem Planı" hazırlanarak 6 Haziran 2021'de Marmara Denizine kıyısı olan tüm illerin üst düzey yöneticileri ile imza altına alındığı ve söz konusu eylem planı çerçevesinde çalışmalara süratle başlandığı açıklandı.

Cevap yazısını değerlendiren 22 ve 23. Dönem CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel, bazı sanayi tesislerine kesilen para cezaları ve kapatma cezalarından söz ediliyor olmasına karşın, gerekçelerin belirtilmediğini belirterek, "Genelleme yapılarak cevap yazılmış. Arıtma tesisleri olmadığı İçin kapanan kaç işletme var, arıtma tesisleri olduğu halde tam kapasite çalışmayan kaç işletmeye ceza yazıldı, arıtma tesisi olduğu halde arıtmayı çalıştırmayan var mı gibi soruların cevabını bulamadık. Bunların da cevaplanmasını beklerdim. Sonuç itibarıyla denizdeki oksijeni 2-3 saatte yok eden ve denizin içini kaplayan müsilajın önlenmesi ile ilgili bir çalışma gözükmüyor" diye konuştu.

"BAKANLIK HAREKETE GEÇMEK İÇİN NEDEN YILLARCA BEKLEDİ?"

Marmara Denizinde 2008'den buyana aralıklarla görülen müsilaj ile ilgili olarak, deniz salyası tüm Marmara'yı kaplayıp, yıllardır tehdit ettiği deniz yaşamını yok etmeye başladıktan sonra ancak harekete geçilebildiğinin anlaşıldığını belirten Demirel, "Bakanlık kendisi açıklıyor ve diyor ki, Marmara Denizi Eylem Planı 6 Haziran 2021'de imza altına alınmış. Bu ifade 2008'den bugüne kadar hiçbir ciddi adım atılmadığının veya atılsa bile doğru dürüst denetleme ve uygulama yapılmadığının açık bir göstergesidir. Marmara Denizi'nin olabildiğince kirletilmesi sonucu can çekişmesine yol açan sorunun bugünkü hale gelmesinde bugünkü iktidarın sorumluluğu vardır. Eski bir çevre bakanının ‘Arıtma tesislerini sadece gündüz denetliyorduk, geceleri denetleme yapmıyorduk’ sözleri de sorumluyu gösteren bir ifadedir” diye konuştu.

İŞTE BAKANLIKTAN VERİLEN CEVABIN TAM METNİ

22 ve 23. Dönem Bursa Milletvekili Kemal Demirel'in mektubuna Çevre ve Şehircilik Bakanı adına Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Ertuğrul Çalışkan imzasıyla verilen cevabın tam metni şöyle:

Soru 1: "Müsilaj", "kaykay" ya da "deniz salyası" adı verilen bu jelimsi tabakanın tanımlanması ve önlenmesine dönük herhangi bir çalışma yapıldı mı? Kısa vadede bu konuyla ilgili acil çözüm planı ve çalışmaları yapıldı mı? Yapıldı ise bunlar nelerdir?

Cevap 1: Bakanlığımızca Marmara Denizinde oluşan deniz salyasının önlenmesi için 22 Maddeden oluşan "Marmara Denizi Eylem Planı" hazırlanmış olup, 06.06.2021 tarihinde Mamıara Denizine kıyısı olan tüm illerin üst düzey yöneticileri ile imza altına alınmıştır. Söz konusu eylem planı çerçevesinde çalışmalara süratle başlanmış olup, Marmara Denizindeki deniz salyasının ortadan kaldırılması için gerekli tüm çalışmalar ilgili kurum/kuruluş ve yerel yönetimler ile koordineli bir şekilde yürütülmekte olup, Marmara bölgesinde kirliliğin azaltılması ve izleme çalışmalarının yürütülmesi amacıyla; Bakanlığım, ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sanayi odaları ve STK'lardan müteşekkil Koordinasyon Kurulu; Marmara Belediyeler Birliği bünyesinde ise Bilim ve Teknik Kurulu oluşturulmuştur.

Acil müdahale kapsamında 08.06.2021 tarihinde 7/24 esasıyla Marmara Denizi'ndeki müsilajın temizlenmesine yönelik deniz yüzeyi temizleme araçlarıyla temizlik çalışmaları, bir seferberlik anlayışıyla tüm kurum/kuruluşlar, belediyeler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların katılımıyla 15 bölgede; Kadıköy/Caddebostan, Tuzla Tersane, Yenikapı Açıkları, Kanal Sahil, Maltepe Dolgu Alanı, Beylikdüzü/Gürpınar Sahili, Kurbagalıdere, Pendik Sahilboyu, Kocaeli Körfez, Bursa Gemlik, Balıkesir Bandırma, Çanakkale Marina Bölgesi, Çanakkale Gelibolu, Yalova Aksa önleri ve Yalova Tersaneler Bölgesi'nde hem karadan hem denizden temizlik çalışmaları başlatılmıştır.

Bakanlığımız yürütücülüğünde TÜBITAK-MAM koordinasyonunda üçer yıllık dönemler halinde "Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı (DEN-İ-Z)' tüm denizlerimizde düzenli olarak yürütülmektedir. Program kapsamında Marmara Denizinde 91'den 150'ye çıkarılan noktada izleme çalışmaları gerçekleştirilmektedir. DEN-İ-Z programının yanı sıra "Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi (MARMOD) Projesi" ikinci aşama çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca, Bakanlığımızca kirliliğin yerinde tespitine yönelik çalışmalarımızdan kurulu kapasitesi 5.000 m3/gün ve üzeri olan atıksu arıtma tesisleri sürekli 7/24 online izlenerek veriler Bakanlığımız merkezi veri tabanına aktarılmaktadır.

Eylem planına yönelik gelişmeler ve bu çerçevede yapılan iş ve işlemler https://marmarahepimizin.csb.gov.tr/ web adresinde yer almakta olup, Marmara Denizi'nin tamamını koruma alanı olarak belirleme çalışmaları 2021 yılı sonuna kadar tamamlanacaktır.

Soru 5: Sanayi bölgelerindeki arıtma tesislerinin Bakanlığınız tarafından çok sıkı denetlenmesine dönük bir çalışma yürütüldü mü?

Cevap 5: Marmara Denizine kıyısı olan illerimizde 7/24 çevre denetimleri devam etmektedir. 06.07.2021 tarihi itibariyle su kirliliği konusunda Bakanlığımızca yapılan toplam denetim sayısı 5.691'e ulaşmıştır. Denetimler online olarak takip edilmektedir. Yapılan denetim. kapsamında 2.360 adet atıksu numunesi alınmış olup denetimler sonucu toplamda 15.836.749 TL ceza uygulanmıştır.

Yalova'da 3, Balıkesir'de 8, Tekirdağ'da 13, Kocaeli, I, Bursa 1, Istanbul'da 15 işletme olmak üzere 41 işletme faaliyetten men edilmiş olup, yetki devri yapılan Istanbul ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlıkları ile Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından Haziran Ayında toplam 3.531 deniz kirliliği denetimi yapılmış olup, 10 gemiye 2.502.934 TL ceza uygulanmıştır.

Bakanlığımız ve Yetki devri yapılan Kurumlarla birlikte yapılan denetim sayısı toplam 9.310 olmuştur.

Bu denetimlerde toplamda 18.339.683 TL idari para cezası uygulanmıştır.